علائم سندرم کمپارتمان
مهم ترین علامت سندرم کمپارتمان درد است. مشکل اینجاست که ضربه ای که به اندام وارد میشود چه موجب شکستگی و یا آسیب دیگر بافتی شود، خود این شکستگی یا آسیب، دردناک است حتی اگر سندرم کمپارتمان ایجاد نشود. به همین خاطر ممکن است پرسنل پزشکی درد اندام بیمار را فقط مربوط به شکستگی یا آسیب بافتی بدانند و به فکر سندرم کمپارتمان نباشند.
با این حال درد سندرم کمپارتمان خصوصیاتی دارد که با درد ناشی از شکستگی یا آسیب بافتی متفاوت است.
خصوصیات این درد عبارتست از :
- شدت درد بیش از حد انتظار برای آسیب دیده شده یا شکستگی است
- شدت درد در عرض چند ساعت بیشتر میشود
- درد در تمام طول اندام احساس میشود
- درد با مسکن های معمولی کم نمیشود
- درد اگر در ساق باشد با حرکت مچ پا شدیدتر میشود
دیگر علائم سندرم کمپارتمان عبارتند از
- تاخیر در پر شدن مویرگی Capillary refill
- احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن در اندام و کاهش حس لمس
- حرکات انگشتان بصورت اکتیو ( حرکاتی که با اراده بیمار و به توسط او انجام میشود) وجود ندارد
- حرکات پاسیو انگشتان دردناک است. اگر انگشتان را در جهتی حرکت دهیم که عضلات کمپارتمان کشیده شوند درد بیمار افزایش میابد.
میتوان با وسایل بخصوصی فشار داخل بافتی را اندازه گیری کرده تا اگر از حد مشخصی بیشتر باشد تشخیص سندروم کمپارتمان قطعی شود.
درمان سندرم کمپارتمان
به محض شک به این وضعیت باید سریع به پزشک مراجعه کرد.
در مدت رسیدن تا پزشک باید :
- بیمار را دراز کرده و اندام وی را از سطح قلبش بالاتر گرفت
- اگر مفاصل در حالت خم شده هستند آنها را باز کرد.
- اگر بانداژ محکمی دور اندام وجود دارد آن را باز کرد
بعد از اینکه بیمار به پزشک رسید اقدامات زیر انجام میشود.
- اگر اندام بیمار در گچ باشد پزشک معالج آنرا خارج میکند تا از طریق گچ فشاری به اندام وارد نشود.
- سپس استخوان های شکسته شده را بطور موقت جااندازی میکند تا از طریق آنها فشاری به عروق وارد نشود.
- اگر اقدامات فوق در عرض نیم ساعت وضعیت عروقی بیمار را بهبود ندهد نیاز به عمل جراحی وجود دارد.
در عمل جراحی، پزشک معالج فاشیای دور عضلات را پاره میکن. این کار اجازه میدهد تا فضای بسته کمپارتمان تبدیل به یک فضای باز شده و فشار داخل آن کم شود.
اگر در درمان این بیماری کوتاهی یا تاخیری صورت گیرد و فشار داخل کمپارتمان مدت زیادی بالا بماند، بیمار دچار ایسکمی ولکمن Volkman's contracture یا گانگرن (سیاه شدن) اندام میشود.